Doğum Kontrolü: Etken Yöntemler

Erkeklerde Kanalların Bağlanması (Vazektomi)

Çok etkili ve sürekli bir yöntemdir. Artık başka çocuk istemiyen çiftler bu yöntemi uygulayabilir. Kanalların bağlanmasının geri dönüş ihtimali düşüktür. Kanalların kapatılması spermlerin (tohum hücrelerinin) meniye karışmasını önler böylece gebeliğin oluşması engellenmiş olur.

Kanalların Bağlanması sonrası erkekte sertleşme ve boşalma önceki gibi devam eder. Cinsel hayatında değişiklik olmaz.

Uygulaması kısa sürer (Yaklaşık 20 dk'dır). İşlem lokal anestezi ile yapılır; erkek bu sırada ağrı ya da rahatsızlık hissetmez. Doktor tarafından uygulanır. Hastanede yatmayı gerektirmez.

Uygulamadan sonraki iki ay, başka bir yöntemle korunmalıdırlar. Genellikle uygulamadan sonraki 20-30 boşalma meni içinde kalan spermlerin tamamen atılmasını sağlar.

Kadınlarda Tüplerin Bağlanması (Tüpligasyonu)
adınların yumurtalık kanallarının (tüplerin) bağlanmasıdır.

Çok etkili bir yöntemdir. Artık hiç çocuk istemeyen aileler içindir. Uygulandıktan sonra kadın artık gebe kalamaz.

Uygulanması kolaydır, hastanede yatmayı gerektirmez. Tüplerin bağlanması, cinsel hayatı, adet düzenini etkilemez.



Doğum kontrol hapları
Kadınların kullandığı bir yöntemdir. Yumurtalıklardan yumurta atılmasını engelleyerek gebeliği önler. Unutmadan her gün düzenli olarak alındığında gebelikten koruyan çok etkili bir yöntemdir. Kadın kullanmaya başlamadan önce bir sağlık kuruluşunda muayene olmalıdır. Her yaştaki kadın, hap kullanabilir.
Emziren kadınların kullanabileceği anne sütünü etkilemiyen gebeliği önleyici haplar da vardır. Haplar bırakıldıktan sonra kadın yine gebe kalır.

Üç aylık ve Bir aylık İğneler
Kadınların kullandığı, gebelikten koruyucu iğnelerdir. Çok yüksek oranla gebelikten koruyan bir yöntemdir. Üç ayda bir ve ayda bir uygulanan çeşitleri vardır. Kadında yumurtalıklardan yumurta atılmasını önleyerek gebelikden korur. Uygulanması kolaydır. Her yaştaki kadın bu yöntemi kullanabilir. Emziren anneler 3 aylık iğneleri tercih etmelidir. Kadının kullanmaya başlamadan önce bir sağlık kuruluşunda muayene olması yararlıdır.

İğnelerin kullanılması bırakıldıkdan kısa bir süre sonra kadın gebe kalabilir.

Deri Altı Çubukları (Norplant)
adınların kullandığı, kolun içine deri altına yerleştirilen altı adet ince yumuşak çubuktur. Koruyucu etkisi çok yüksektir. 5 yıl süre ile gebelikden korur.

Küçük bir cerrahi işlemle doktor tarafından kolayca uygulanır. Deri altına yerleştirilen çubuklar gözle görülmez, ancak elle hissedilebilir. Emzirenler dahil her yaştaki kadın bu yöntemi kullanabilir. Çubuklar çıkarıldıktan kısa bir süre sonra kadın yine gebe kalabilir.

Rahim içi araç (RİA)
Kadınların kulladığı, rahim içine yerleştirilen küçük plastik bir araçtır. Kolayca uygulanır ve istendiğinde çıkartılır. Çok etkili bir yöntemdir.

Rahim içi araçlar 10 yıla kadar gebelikten korur, koruma süresi sonunda, gebelik istenmiyorsa beklemeksizin hemen bir yenisi uygulanır. Rahim ,içi araç çıkarıldıktan sonra kadın hemen gebe kalabilir.

Kondom (Prezervatif, Kaput, Kılıf)
Cinsel ilişki sırasında erkeğin kullandığı, erkek cinsel organına (penis) geçirilen çok ince lastikten bir kılıftır. Kamış hazneye temas etmeden hemen önce, sertleşmiş durumdayken takılmalıdır.

Kullanılan kondom atılmalıdır. Her cinsel ilişkide bir yenisi kullanılmalıdır.

Her ilişkide ve doğru kullanıldığında gebelikten yüksek bir oranda korur. Kullanılmadığında kadın gebe kalabilir.

Kullanmaya başlamadan önce sağlık kontrolü gerekmez, yan etkisi ve zararı yoktur.

Cinsel yolla bulaşan hastalıklara (frengi, bel soğukluğu, AİDS gibi) karşı da koruyucudur.

Diyafram
adınların kullandığı bir yöntemdir. Bir tür plastikten kubbe şeklinde bir araçtır. Kadın tarafından cinsel ilişkiden önce rahim ağzına takılır. Hazneye boşalan sparmlarin geçişini önleyerek gebelikten korur.

Kullanılması için kadının sağlık personelinden eğitim alması gerekir. Temizliği çok önemlidir. Cinsel ilişkiden sonra 6 saat çıkarılmamalıdır. Kullanılmadığında hemen gebe kalınabilir.